Dẫn xuất halogen của hidrocacbon – Học tốt hóa 11

Ghi chú: Tài liệu trích dẫn

Trong chương trình hóa học, các em sẽ được tìm hiểu về dẫn xuất halogen của hidrocacbon. Mặc dù không được nhắc đến quá nhiều nhưng chúng là hợp chất trung gian rất quan trọng giữa hidrocacbon và cả các hợp chất hữu cơ. Vậy dẫn xuất halogen có những đặc điểm vật lý, hóa học nào, phân loại ra sao? Hãy cùng tìm hiểu.

Tìm hiểu về dẫn xuất halogen của hidrocacbon

Khái niệm, phân loại, đồng phân và danh pháp của dẫn xuất halogen

Khái niệm

Dẫn xuất halogen của hidrocacbon là sản phẩm chúng ta thu được khi thay thế một hay nhiều nguyên tử hiđro trong phân tử hiđrocacbon bằng một hay nhiều nguyên tử halogen.

Phân loại

Có nhiều cách để phân loại dẫn xuất halogen. Cụ thể:

Phân loại theo nguyên tố sẽ có: dẫn xuất Clo, dẫn xuất Brom, dẫn xuất Flo, dẫn xuất Iot và dẫn xuất chứa đồng thời một vài halogen.

Phân loại theo cấu tạo của gốc hiđrocacbon gồm có:

Dẫn xuất hidrocacbon no: CH2FCl; CH2Cl−CH2Cl; CH3−CHBr−CH3; (CH3)3C−ICH2FCl; CH2Cl−CH2Cl; CH3−CHBr−CH3; (CH3)3C−I

Dẫn xuất halogen không no gồm: CF2=CF2; CH2=CH−Cl; CH2=CHCH2−BrCF2=CF2; CH2=CH−Cl; CH2=CHCH2−Br

Dẫn xuất halogen thơm gồm: C6H5F; C6H5CH2−Cl; p−CH3C6H4Br; C6H5IC6H5F; C6H5CH2−Cl; p−CH3C6H4Br;C6H5I

Phân loại theo bậc của dẫn xuất halogen bằng bậc của nguyên tử cacbon liên kết với nguyên tử halogen. Ví dụ:

Đồng phân và danh pháp

Đồng phân

Dẫn xuất halogen sẽ có đồng phân mạch cacbon như đối với ở hiđrocacbon. Đồng thời chúng cũng đồng phân vị trí nhóm chức. Ví dụ như:

Tên thông thường

Một số ít các dẫn xuất hidrocacbon được gọi theo tên thông thường. Ví dụ như: CHCl3 (clorofom); CHBr3 (bromofrom); CHI3 (iođofom) CHCl3 (clorofom) ;CHBr3 (bromofrom); CHI3 (iođofom)

Tên gốc – chức

Tên của các dẫn xuất halogen đơn giản cấu tạo từ tên gốc hiđrocacbon + halogenua

CH2Cl2CH2 = CH − FCH2 = CH − CH2 − Cl C6H5 − CH2 – Br

metylen clorua vinyl florua anlyl clorua benzyl bromua

Tên thay thế

Trong một vào trường hợp thì dẫn xuất halogen sẽ được gọi theo tên thay thế. Có nghĩa các nguyên tử halogen sẽ được coi là những nhóm thế được đính vào mạch chính của hiđrocacbon. Ví dụ: