Phương châm hội thoại là gì? Các loại phương châm hội thoại
Ghi chú: Tài liệu trích dẫn
Phương châm hội thoại giữ một vai trò quan trọng cả trong văn học và giao tiếp; đây là một phần không thể thiếu trong chương trình ngữ văn 9. Vậy, có các phương châm hội thoại nào? Cùng tìm hiểu các nội dung dưới đây của Vietlearn.org
Phương châm hội thoại là các quy định về nguyên tắc bắt buộc mà người tham gia hội thoại phải làm theo và tuân thủ. Nếu đáp ứng được các yêu cầu này thì cuộc giao tiếp mới được xem là thành công.
Các phương châm hội thoại
Có các phương châm hội thoại đó là:
Phương châm về chất
Chất ở đây là chất lượng về nội dung, dẫn chứng, sự thật và sự am hiểu của người nói về một vấn đề nào đó. Trong giao tiếp, cần phải nói đúng sự thật, đừng nói những điều bạn không tin là đúng và không có bằng chứng xác thực.
Ví dụ: Hôm qua, đội tuyển bóng đá nam Việt Nam đã giành chiến thắng 3 – 0 trước đội bóng đá nam Thái Lan
=> Kết quả của trận bóng đá và có kết quả cụ thể nên câu nói này đúng quy định phương châm về chất đề ra.
Phương châm về lượng
Phương châm về lượng là khi giao tiếp cần nói có nội dung, nội dung của lời nói cần phải đáp ứng được các yêu cầu của giao tiếp, không thừa và cũng không thiếu. Nếu như nói thiếu nội dung sẽ khiến cho người nghe không hiểu hoặc hiểu sai. Trường hợp nói quá nhiều thì cũng làm cho người nghe cảm thấy khó chịu, không tập trung nghe câu chuyện của người nói.
Ví dụ 1:
Anh lợn cưới: Bác có thấy con lợn cưới của tôi chạy qua đây không?
Anh áo mới: Từ lúc tôi mặc chiếc áo mới này, tôi chẳng thấy con lợn nào chạy qua đây cả
=> Cả hai nhân vật đều quy phạm phương châm về lượng, đều nói nhiều hơn so với quy chuẩn thay vì nói con lợn là đủ nhưng lại thêm từ cưới vào phía sau. Và cả 2 nhân vật đều có tính khoe của, đây là nội dung mà tác giả muốn châm biếm.
Ví dụ 2:
A: Câu học bơi ở đâu thế?
B: Ở dưới nước
=> Trong cuộc trò chuyện này, nhân vật B đã quy phạm phương châm về lượng khi trả lời “ở dưới nước” vì đây là điều hiển nhiên, học bơi phải học dưới nước. Câu trả lời gây khó hiểu cho người nghe và không đáp ứng được nhu cầu thông tin mà người hỏi cần. Bạn B có thể trả lời câu hỏi đó là “tớ học bơi ở hồ bơi thành phố, gần nhà tớ”.