Vật lý lớp 10: kiến thức cơ bản & bài tập điển hình
Cơ học
Bài 1: Cano chạy ngược dòng sông. 1 giờ cano chạy được 10km. Một khúc gỗ trôi theo dòng sông. 1 phút khúc gỗ trôi được 100/3 m. Tính vận tốc của cano so với nước bằng bao nhiêu?
Lời giải:
Ta có: t1 = 1h = 3600s, S1 = 10km = 10000m, t2 = 1 phút = 60s
Gọi thuyền: 1; nước 2; bờ: 3
Vận tốc của cano so với bờ có độ lớn là: |v13| = S1 : t1 = 10000 : 3600 = 25/9 m/s
Vận tốc của nước so với bờ có độ lớn là: |v23| = S2 : t2 = 100 : 3 : 60 = 5/9 m/s
Công thức cộng vận tốc: v12 = v13 + v32 hay v12 = v13 – v23
Chọn chiều dương là chiều chảy của dòng nước. Vì thuyền chảy ngược dòng nước nên v13 hướng ngược chiều dương, v23 hướng theo chiều dương.
v13 = -25/9 m/s
v23 = 5/9 m/s
v12 = v13 – v23 = -25/9 – 5/9 = -3,33 m/s = -12km/h
Như vậy vận tốc của thuyền buồm so với nước có độ lớn 12km/h và chuyển động ngược chiều dòng nước.
Bài 2: Khi ta đặt quyển sổ nằm yên trên bàn nằm ngang, bàn có tác dụng lực lên quyển số không? Đó là lực gì?
Lời giải: Bàn có tác dụng lực lên quyển sổ một lực bằng với trọng lực tác dụng lên quyển sổ làm cho hợp lức tác dụng lên quyển sổ bằng 0. Quyển sổ nằm yên.
Bài 3: A kéo một khúc gỗ trên sàn băng dây. Trong đó khúc gỗ có khối lượng 80 kg trượt trên sàn nhà bằng một dây có phương hợp góc 30 độ so với phương nằm ngang. Dây chịu tác dung của lực là 150N. Khi hòm trượt đi được 20m thì công của lực là bao nhiêu?
Lời giải:
A = Fscos(a) = 150 x 20 x 3^½ /2 ≈ 2598 J
Nhiệt học
Bài 1:Một xilanh chứa 150cm3. Khí ở áp suất 2.105 Pa.Pit-tông nén khí trong xilanh xuống còn 100cm3. Hỏi áp suất của khí trong xilanh lúc nén là bao nhiêu? Biết rằng nhiệt độ không đổi.
Lời giải:
TH1: P1 = 2 x 10^5 Pa
V1 = 150 cm3
TH2: V2 = 100 cm3
P2 = ?
Theo định luật Bôilơ Mariốt:
P1 x V1 = P2 x V2
P2 = P1 x V1 / V2 = 2 x 10^5 x 150 / 100 = 3 x 10^5 Pa
Bài 2: Kim cương và than chì đều được cấu tạo từ các nguyên tử cacbon. Vậy tại sao tính chất vật lý của chúng lại khác nhau?
Lời giải: Tính chất phụ thuộc vào cấu trúc tinh thể. Cấu trúc tinh thể của kim cường và than chì khác nhau. Kim cương có cấu trúc vật lý cứng. Than chì có cấu trúc vật lý mềm.