Định luật Húc là gì? Giải đáp những điều cần biết vật lý 6
Ghi chú: Tài liệu trích dẫn
Trong chương trình vật lý lớp 6, các em sẽ được tiếp cận với một kiến thức mới về lực. Định luật Húc được biết đến là một trong những kiến thức tiêu biểu về lực tác dụng. Biết đến định luật này, các em có thể áp dụng được nhiều trong cuộc sống hằng ngày, cũng như tính toán bài tập. Định luật này được gắn liền với lực đàn hồi của lò xo. Lý thuyết trong sách có thể sẽ khô khan và khó hiểu. Để giải đáp được vấn đề này cho các em học sinh. Bài viết ngày hôm nay của chúng tôi sẽ đem đến cho các em những định nghĩa, ví dụ dễ hiểu nhất. Các em hãy đọc và ghi nhớ những ví dụ tiêu biểu nhé!
Lực đàn hồi của lò xo
Trước khi đến với định luật Húc, chúng ta cần phải tìm hiểu về lực đàn hồi của lò xo. Đây sẽ là những điều cơ bản để các em có thể liên kết với định luật được học. Như chúng ta đã biết, lò xo là một vật có thể nén, giãn tùy thuộc vào lực tác dụng. Khi chúng ta tác động lên lò xo một lực nén, sau khi thả ra, lò xo sẽ trở về trạng thái hình dạng ban đầu. Như vậy, ta có thể nói, lò xo đã đàn hồi trở về hình dáng ban đầu.
Tìm hiểu về kết quả tác dụng của lực
Lực đàn hồi
Lực đàn hồi của xuất hiện ở hai đầu của lò xo và tác dụng vào các vật tiếp xúc với lò xo làm nó biến dạng. Thực tế cho thấy, khi chúng ta dùng tay ấn lên lò xo. Tay của chúng ta cũng bị lò xo tác dụng lại một lực. Đây chính là lực đàn hồi. Tuy nhiên trong nhiều trường hợp, khi chúng ta tác dụng một lực quá mạnh lên hai đầu của lò xo thì có thể làm nó biến dạng. Không thể quay về hình dáng ban đầu. Đây là trường hợp, lò xo đã vượt quá giới hạn đàn hồi.
Các kiểu lò xo trong cuộc sống
Định luật húc liên quan đến lực đàn hồi và hình dạng của lò xo. Đó là lý do chúng ta cần phải tìm hiểu về lực đàn hồi trước khi đến với định luật này. Định luật húc được sử dụng nhiều trong các bài tập tính toán trên lớp của các em. Ngoài ra, trong các thí nghiệm thực tế, các nhà khoa học cũng sử dụng định luật này rất nhiều. Các em nên nắm vững kiến thức về lực đàn hồi của lò xo để có thể hiểu định luật này dễ dàng nhất.
Hướng và điểm đặt của lực đàn hồi
Chắc hẳn, các em sẽ có nhiều bài tập liên quan đến xác định lực. Vậy làm thế nào để xác định được lực đàn hồi. Hướng và điểm đặt của lực đàn hồi là những thứ mà các em cần xác định đầu tiên. Hướng của lực đàn hồi ở mỗi đầu lò xo sẽ ngược hướng với ngoại lực gây biến dạng. Khi chúng ta tác dụng lực ấn lên hai đầu lò xo. Thì hướng của lực đàn hồi sẽ hướng ngược lại với lực ấn của chúng ta. Khi chúng ta tác dụng lực kéo giãn hai đầu lò xo, thì hướng của lực đàn hồi sẽ đi ngược vào thân lò xo.
Hướng của lực đàn hồi sẽ ngược với hướng của ngoại lực tác dụng. Điều này vô cùng dễ hiểu. Các em hoàn toàn có thể làm thí nghiệm để cảm nhận lực đàn hồi của lò xo tác dụng ngược lại lên tay mình. Điểm đặt của lực đàn hồi, chính là vị trí chúng ta tác dụng lực lên lò xo. Hoặc khi có vật khác tác dụng lực lên đầu của lò xo thì vị trí tác dụng lực cũng chính là vị trí điểm đặt. Định luật Húc cũng liên quan rất nhiều đến điều này. Các em nên ghi chép và nhớ những ví dụ để nắm bắt bài học dễ dàng hơn.
Giới hạn lực đàn hồi của lò xo
Như chúng ta đã đề cập đến phía trên, trong một số trường hợp, khi lực tác dụng quá mạnh. Lò xo sau khi bị tác dụng lực có thể bị biến dạng không trở về hình dạng cũ. Đây chính là trường hợp lực tác dụng đã đạt quá giới hạn lực đàn hồi của lò xo. Trong trường hợp này, định luật Húc cũng không thể áp dụng để tính toán độ lớn của ngoại lực.
Lò xo khi chưa bị biến dạng
Mỗi chiếc lò xo đều có giới hạn lực đàn hồi nhất định. Có những chiếc lò xo có giới hạn lực đàn hồi lớn. Có chiếc lò xo lại có giới hạn lực đàn hồi nhỏ hơn. Nếu trọng lượng của tải đạt quá giới hạn của lực đàn hồi lo xo, thì lò xo sẽ bị biến dạng không thể trở về hình dạng ban đầu.
Các em có thể tự thực hiện điều này để thử nghiệm. Những chiếc lò xo nhỏ có lực đàn hồi bé các em hoàn toàn có thể dùng tay kéo dãn ra. Như vậy khi chiếc lò xo bị biến dạng, không trở về hình dạng ban đầu. Nghĩa là đã vượt quá giới hạn đàn hồi của chiếc lò xo đó.
Tìm hiểu thêm về Lực kế phép đo lực trọng lượng và khối lượng – Vật lý 6
Định luật Húc là gì?
Sau khi chúng ta đã tìm hiểu về lực đàn hồi và những điều liên quan đến lò xo, chúng ta sẽ đến với định luật Húc. Nội dung của định luật này chính là: trong giới hạn đàn hồi, độ lớn của lực đàn hồi tỉ lệ thuận với độ biến dạng của lò xo. Độ biến dạng ở đây có thể áp dụng trong việc nén hoặc kéo giãn lò xo. Định luật này còn được tóm tắt bằng công thức đã có trong sách giáo khoa của các em.
Lò xo và định luật Húc
Lịch sử của định luật Húc
Định luật Húc hay còn được biết đến với tên gọi định luật Hooke. Định luật này được đặt theo tên của nhà vật lý người Anh Robert Hooke. Ông là người tìm ra và tuyên bố định luật lần đầu tiên vào năm 1676 (thế kỷ 17). Ông luôn cho rằng đa số lò xo tuân theo liên hệ tuyến tính giữa lực đàn hồi và độ biến dạng. Ông đã nghiên cứu và chứng minh định luật của mình là chính xác. Cho đến nay, định luật này vẫn được sử dụng nhiều trong các thí nghiệm và cuộc sống hàng ngày.
Ứng dụng của định luật Húc?
Ứng dụng của định luật Húc được áp dụng rất nhiều trong cuộc sống hằng ngày. Các em có thể không biết đến. Tuy nhiên, trong những đồ dùng hằng ngày trong nhà của chúng ta cũng được áp dụng điều này. Ghế sofa hay đệm lò xo đều được sử dụng lực đàn hồi và định luật này. Khi chúng ta ngồi lên hoặc nằm lên các vật này. Sau khi đứng dậy, vật sẽ trở lại hình dáng ban đầu. Các nhà thiết kế đã phải tính toán độ nặng để có thể lắp ghép lò xo phù hợp với những vật này.
Thí nghiệm về độ co giãn của lò xo
Ngoài ra, trong công nghiệp, định luật Húc cũng được áp dụng. ví dụ như hàng rào B40, kìm tỉa cành, cung tên,…. đều là những kết quả của việc áp dụng định luật này. Hiểu và nhớ về định luật Hooke các em sẽ dễ dàng tiếp cận với những điều trong cuộc sống. Vật lý thường được áp dụng rất nhiều. Các em chỉ cần để ý và vận dụng kiến thức của mình vào thực tế, các em sẽ nhận ra được những điều này.
Ứng dụng thực tế
Vật lý là một môn học gắn liền với thực tế. Những bài học các em được giảng dạy đều có thể áp dụng hoặc giải thích hiện tượng trong cuộc sống. Khi kết nối được kiến thức vào thực tế các em sẽ thấy những bài học trở nên thú vị hơn. Những bài tập trên lớp sẽ không hề khô khan mà giống như những bài học mới mẻ về cuộc sống dành cho các em. Hãy liên kết những kiến thức được học vào thực tế để dễ dàng tiếp cận hơn nhé!
Có thể nói, định luật Húc và sự đàn hồi của lò xo đã được chúng tôi giải đáp và đề cập đến trong bài viết này. Hơn cả, mỗi định nghĩa về lý thuyết đều được chúng tôi lấy ví dụ đơn giản, gần gũi. Hy vọng những điều này có thể giúp ích cho các em nhiều hơn trong việc học tập. Cảm ơn các em đã đón đọc bài viết này.
Còn rất nhiều kiến thức mới về vật lý lớp 6 đang được đăng tải trên trang chủ. Các em hãy truy cập tại đây và đọc tham khảo nhé!
Xem thêm các bài viết có cùng chủ đề
Định luật bảo toàn khối lượng lớp 8 – Dạng bài tập hay gặp
Định luật phản xạ ánh sáng là gì bạn có