CHƯƠNG IV: Liên hợp kỹ nghệ hôn nhân
Từ khóa tìm kiếm: Giải mã dục vọng – Pamela Druckerman
Buổi ra mắt Hội nghị Hôn nhân Sáng suốt ở Dallas được tổ chức như một vũ hội. Trong khán phòng rộng như sân bóng, ban chủ quản hò hét về những phương cách cứu vãn hôn nhân trong bầu không khí rộn vang tiếng nhạc Mê-hi-cô. Nếu tôi lỡ để bắt gặp ánh mắt với bất cứ nhân viên bán hàng nào, họ liền vồ vập tới dúi tờ quảng cáo và đĩa CD vào tay tôi rồi vội vã trở về vị trí.
“Chúng tôi có quy trình rất hệ thống, trong đó bao gồm phương thức tự suy xét bản thân, ngoài ra còn có việc đánh giá và sự thấu cảm, vì vậy bạn sẽ cảm thấy được gắn kết hơn với phương thức điều trị,” tiếng của Giám đốc điều hành của Trung tâm Quan hệ Quốc tế Imago oang oang qua loa phóng thanh. Những người khác thì muốn dạy tôi “Làm sao để không lấy nhầm một tên khốn” hoặc “Làm sao để vui vẻ bắt đầu một cuộc hôn nhân mới tốt đẹp hơn.” Vài nhân viên bán hàng là chuyên gia tâm lý hẳn hoi, số còn lại là các nghệ sĩ hài độc thoại hay các nhà tư vấn quản lý đang dấn thân vào lãnh địa của hôn nhân.
Đến khi tận mắt chứng kiến những phương thức trị liệu này tôi mới biết được rằng hôn nhân có quá nhiều vấn nạn như vậy. Tôi chỉ mới kết hôn chưa đến một năm, nhưng nghĩ đến một ngày nào đó phải mời một cựu nhà văn chuyên viết hài kịch tình thế để “khơi dậy” lại “phần tri thức về hôn nhân” của mình hay tệ hơn là phải trị liệu 2 ngày trời về “lớp hôn nhân một vợ một chồng cấp tốc” thì thật là quá ngán ngẩm.
Hàng tá phương thức trị liệu trong lễ hội này là một phần trong khối liên hợp kỹ nghệ hôn nhân của Mỹ, chúng được đúc kết lại từ các chương trình truyền hình, những cuốn sách tự giúp bản thân, và từ hơn chục ngàn các nhà tư vấn hôn nhân có mặt ở đây để giải thích các vấn đề của hôn nhân gia đình. Ngoài ra còn có những nhóm hỗ trợ cho những người bị cắm sừng và những “con nghiện sex”; các website cho những kẻ ngoại tình và bạn tình của họ; những buổi phục hồi tinh thần cho nạn nhân đau khổ vì hậu quả của ngoại tình; và những chương trình giúp tìm lại hướng đi mới như của Trung tâm Phục hồi sau chuyện yêu đương ở Austin, Texas. Những chủ quản này truyền đạt lại kịch bản ngoại tình của nước Mỹ bằng thông điệp riêng của họ rằng: Cẩn thận. Đừng cố gắng tự mình giải quyết vấn đề này.
Trong buổi tọa đàm về những cuộc hôn nhân sáng suốt, các quầy thảo luận về ngoại tình ở dãy đầu tiên trên lối vào sảnh tấp nập toàn dân địa ốc có máu mặt. Anne và Brian Bercht, cả hai đơn thuần làm công việc tổ chức các buổi hội thảo kinh tế và làm thầu xây dựng, cũng đang quảng cáo cho cuốn tự truyện mới của mình mang tựa đề Chuyện lăng nhăng của chồng lại hóa thành Điều tốt đẹp nhất xảy đến cho tôi. Cuốn sách đã giúp cho Brian được làm khách mời trong Chương trình của Oprah Winfrey và đem lại cho họ công việc mới đó là làm người phát ngôn khích lệ tinh thần trong các chủ đề về hôn nhân, quan hệ cuộc sống và chuyện ngoại tình.
Ở đây, thương hiệu đóng vai trò chủ đạo. Michele Weiner-Davis hiện chỉ là nhân viên làm công tác xã hội nhưng ở quầy của cô, nhiều trợ lý đang phải ngược xuôi với biết bao công việc. Cô vẫn còn nhớ như in cái khoảnh khắc khi cô nghĩ ra tên gọi cho phương pháp trị liệu quan hệ hôn nhân của mình. “Lúc đó tôi đang làm việc trong văn phòng, độ nhiên ý nghĩ ấy chợt lóe lên, ‘Đả đảo li dị, à, phải rồi, Đả phá li dị!’” cô mường tượng lại. “Giây phút ấy tôi biết chắc rằng mình đã nắm được chìa khóa thay đổi vận mệnh của bản thân.” Không lâu sau đó, vài phóng viên đã đến tham dự buổi tọa đàm với chủ đề “Đả phá li dị” của cô. Tiếp đến là những lời đề nghị xuất bản sách và tham dự các chương trình trên truyền hình. Giờ đây vào độ tuổi 52, Weiner-Davis dẫn đầu một vương quốc nhỏ của nhiều tựa sách, các buổi tư vấn và làm người phát ngôn trong các sự kiện trên toàn quốc. Hình ảnh đầy cương quyết và lạc quan của cô xuất hiện trên website riêng. Câu châm ngôn của cô là mọi cuộc hôn nhân đều có thể cứu vãn, mặc dù trải qua sóng gió của ngoại tình hay mặc dù chỉ có một trong hai người muốn vun vén lại nó. Theo cô, để có lại được người bạn đời lạc lối thì bản thân mình phải hành xử thật tự tin thay vì giày vò đau khổ. Trên bìa cuốn sách Đả phá li dị của cô còn in cả dòng chữ đảm bảo phương pháp này sẽ có kết quả trong vòng 1 tháng. Cô cho biết, “Thực tế hầu hết khách hàng của tôi đều đang có quan hệ lăng nhăng cả.”
Những nhà kinh doanh trên quan hệ hôn nhân của Mỹ dường như luôn tỏ ra quan tâm giúp đỡ đến mọi người xung quanh, nhưng thật ra họ đang kiếm tiền cả thôi. Cũng như liên hợp quân sự cần phải có chiến tranh để tồn tại, liên hợp kỹ nghệ hôn nhân cũng cần có những cặp đôi vụng trộm để người ta thấy được sự giúp đỡ cần thiết của những chuyên gia về mặt này. Nếu như mọi người ở Mỹ suy nghĩ giống thời cũ hay hầu hết dân chúng ở các nước khác cho rằng họ có thể tự giải quyết vấn đề này thì mấy tay kinh doanh đó đều sẽ thất nghiệp cả rồi.
Liên hợp kỹ nghệ hôn nhân đã đạt được thành công rực rỡ mặc dù dân Mỹ vẫn nhạo báng những cuốn sách sống đẹp và chẳng bao giờ thuê một “người tư vấn từ xa” để nhồi nhét vào đầu mình những lời vàng ngọc của liên hợp kỹ nghệ hôn nhân cũng như chẳng cần quan tâm xuất xứ ngọn ngành từ đâu. Dù vậy từ đây dân Mỹ bắt đầu biết cách đối đầu với chuyện ngoại tình, chịu nghe tư vấn, tiếp nhận giúp đỡ hoặc tham gia những buổi tọa đàm và trị liệu dài hạn (có thể kéo dài cả đời). Người Mỹ tiếp nhận những sự kiện này qua các bài báo, chương trình truyền hình và cả những lời khuyên từ bạn bè. Nếu bạn từng ngồi xuống trò chuyện cùng bạn bè về quan hệ của mình, hoặc bạn tin rằng cần chia sẻ sau khi bắt gặp vợ mình vụng trộm, hoặc bạn nghĩ rằng vấn đề ngoại tình có thể giải quyết được thì liên hợp kỹ nghệ hôn nhân đã thấm nhuần vào trong ý nghĩ của bạn.
***
ANGELA đang quan sát cuộc trò chuyện giữa tôi và Hank – chồng cô. Hay nói chính xác hơn là cô đang ngấm ngầm canh chừng. Angela chỉ cho phép tôi nói chuyện với chồng cô khi có mặt cô. Tôi không hiểu cô sợ tôi sẽ quyến rũ chồng cô hay thật ra chỉ muốn nắm bắt mọi chi tiết của câu chuyện. Lúc này, cô đang ngồi chen giữa tôi và Hank trên sofa và thận trọng choàng tay ôm lấy chồng.
Hank năm nay 52 tuổi và thật sự quyến rũ. Anh có dáng người như một hậu vệ bóng bầu dục nhưng lại cư xử rất nhã nhặn và là tuýp người vui vẻ thoải mái để mời đi làm vài cốc bia. Nhưng rất tiếc việc này sẽ không xảy ra nữa vì Hank đã bỏ hẳn bia rượu, ngặt nỗi, hành động này không phải vì anh cai mà vì anh là một tội đồ ngoại tình đang sám hối. Anh thổ lộ, “Tôi sẽ phải mang cái tội danh lăng nhăng này cả đời mất thôi.”
Hank còn nhớ rất rõ chỗ mình từng đứng ở sân bay Pittsburgh để gọi điện về nhà và lưu lại tin nhắn vào hộp thư thoại, nhưng thay vì gọi tên vợ, anh lại nhầm sang tên người tình của mình. Cuộc đời anh đã lật sang trang mới, anh đánh mất chức Giám đốc kinh doanh và bắt đầu cuộc tái sinh của tâm hồn mình.
Angela trông đẫy đà nhưng xinh xắn với mái tóc nâu lượn sóng, cô năm nay 46 tuổi. Trước đó cô đã cảm thấy có gì không ổn mà theo lời cô kể thì dường như đã có sức mạnh của Đấng Tối Cao “thúc giục”mình. “Tôi chỉ biết cầu nguyện Chúa hãy cho tôi biết sự thật, tốt nhất hãy báo cho tôi qua một cuộc điện thoại nào đó. Và rốt cuộc tôi lại biết được qua điện thoại.”
Buổi sáng sau cú điện thoại oan nghiệt ấy, Hank trở về căn nhà ở vùng ven Atlanta và thú nhận mọi việc với Angela trong phòng làm việc của mình. Chuyện bắt đầu từ cuộc hội thảo ngoài thị trấn, Hank nối lại quan hệ với cô bạn gái cũ làm việc cho công ty của anh. “Chuyện là như vậy, không lâu sau khi chúng tôi cưới nhau. Trong cuộc họp đó, đột nhiên tôi cảm thấy ham muốn tột cùng và… đêm đó tôi đã phản bội Angela.” Dường như chuyện chỉ xảy ra một lần trong đêm ấy, nhưng từ đó quan hệ tình cảm của họ trở nên ngày càng khắng khít hơn.
Một buổi sáng sau đó, trong khi Angela cùng nghe điện thoại, Hank gọi để chia tay với người phụ nữ kia. Angela còn nhớ rằng, “Cô ta thì bảo, ‘Tại sao lại phải như vậy.’ Còn anh ấy thì cứ nhắc đi nhắc lại rằng anh rất yêu tôi và sẽ ở lại bên tôi.”
Hank không chỉ dừng lại ở việc thú nhận với Angela mà còn kể cho “hội anh em bạn bè” và những vị đứng đầu trong nhà thờ của anh ấy. Họ sắp xếp cho anh gặp mặt trò chuyện với “người sẻ chia” – một dạng như người quản giáo những tội đồ ngoại tình – ông này giới thiệu cho Hank đọc những cuốn sách đại loại như Tính bản thiện trước những thời khắc của cám dỗ .
Trong khi Hank nhận được rất nhiều sự giúp đỡ thì Angela lại rơi vào trạng thái rối bời. Thật ra chồng cũ của cô cũng ngoại tình nhưng sự phản bội của Hank đã thực sự trở thành một bước ngoặt lớn trong đời cô. Trên hành trình đi tìm lại sự cân bằng tâm lý, cô lại đọc phải một cuốn sách thống kê rằng 92 phần trăm dân Mỹ nói dối. Thêm vào đó, mẹ cô cũng từng phát hiện rằng bố của cô cũng ngoại tình. Tất cả những điều này ập đến làm cho mọi thứ đều sụp đổ trong cô. Cô ngao ngán, “Trước đây trong mắt tôi mọi thứ đều màu hồng với những con người tốt bụng. Nhưng có lẽ chỉ vì tôi chưa thấy được những sự khắc nghiệt của cuộc sống.”