Hạch “hạnh nhân” là cái gì?

Từ khóa tìm kiếm: Hãy Trả Lời Em Tại Sao? – Tập 4 – Arkady Leokum

Bạn đã nghe nói đến chứng viêm “a-mi-đan” (viêm họng) rồi chứ? Hạch “hạnh nhân” (tonsil) có tên gọi là “amygdale” vì nó có hình dạng giống với hạch hạnh nhân. Nhiều người cứ tưởng rằng ta chỉ có hai hạch hạnh nhân nằm hai bên họng. Ngay phía sau lưỡi. Nhưng không phải vậy. Ta có nhiều cặp hạnh nhân với kích cỡ khác nhau. Hạch hạnh nhân là một bó mô đặc biệt gọi là “lymphoid”. Bởi nó nằm trong cuống họng nên nó có chức năng đặc biệt. Nó là một tuyến phòng thủ đầu tiên để chống lại sự nhiễm độc xâm nhập qua đường mũi và miệng.

Cặp hạch lớn nhất gần khẩu cái được gọi là hạch khẩu cái. Cao hơn về phía sau cuống họng còn có một vài cặp nữa nhỏ hơn. Những hạch nhỏ này được gọi là “adenoide” (họng hạt). Ở phía bên dưới cuống lưỡi cũng có những hạch nhỏ và phía sau yết hầu cũng có. Những hạch này được bao bằng một màng mềm, rất mỏng như màng bao xoang miệng. Bên trong hạch những màng này cũng xen vào trong, sâu làm cho hạch bị chia ra thành những cái túi nhỏ gọi là “crypts”. Những cái “crypts” là những cái bẫy để “bắt giữ” những vi sinh vật hay những chất độc hại từ mũi, miệng lọt vào. Những tế bào bạch huyết sẽ bao vây và tiêu diệt các vi sinh vật (vi trùng) này tại đây. Như vậy, hạch hạnh nhân giữ nhiệm vụ “chốt tiền tiêu” trong cuộc chiến chống cuộc đột nhập của vi trùng vào cơ thể. đôi khi có những vi trùng lọt vào bên trong các mô của hạch rồi mà vẫn còn sống, còn hoạt động khiến cho cả hạch bị viêm. Sự viêm này ta thường gọi là viêm amygdale hay viêm họng hạt. Thường là một hay cả hai hạch khẩu cái bị sưng, đỏ và đau. Các “crypts” (hầm chứa xác, bẫy) cũng sưng lên và chứa đầy mủ. Vậy là bạn đã bị viêm họng ác tính rồi. Sự viêm họng này thường đột ngột xảy ra và thường là năm bảy ngày sau sẽ hết.

Trẻ em thường hay bị viêm họng amygdale ác tính hơn người lớn và bệnh cũng thường xảy ra vào mùa đông khi thời tiết lạnh lẽo.