Vì sao dự báo thời tiết cũng phải dùng máy tính?
Đài khí tượng dự báo thời tiết bằng nhiều phương pháp: ngoài dự báo bằng bản đồ ra, người ta còn dùng cả máy tính, loại công cụ hiện đại, để tiến hành dự báo. Người làm khí tượng gọi phương thức dự báo này là “Dự báo số trị”, tức dự báo số liệu và dự báo thống kê số. Dự báo số trị là ứng dụng động lực học chất lỏng và nhiệt động lực học, toán học cao cấp, v.v. để nghiên cứu quy luật biến đổi vật lý của thời tiết. Căn cứ vào đặc điểm chuyển động của không khí để rút ra những phương trình toán học phản ánh những quy luật vật lý này (tức tổ hợp phương trình dự báo thời tiết), sau đó căn cứ vào một số điều kiện đã biết (như áp suất, nhiệt độ, độ ẩm, cường độ gió của một ngày nào đó) để giải nhóm phương trình này, từ đó rút ra kết quả tình hình biến đổi thời tiết cụ thể trong tương lai, như vậy sẽ đạt được mục đích cụ thể của dự báo. Dự báo thống kê số trị là ứng dụng một số lý luận và phương pháp của toán học thống kê, đồng thời căn cứ một lượng lớn tư liệu thời tiết trong lịch sử để tìm ra các phương trình về quy luật thống kê nhằm miêu tả sự biến đổi của thời tiết và khí hậu. Dùng nó để đánh giá xu thế thời tiết trong một thời gian dài, từ đó có thể dự đoán được các yếu tố khí tượng trong những ngày sắp tới. Hai loại phương pháp này đều đề cập tới các số liệu và các thuật toán tính toán, nếu chỉ dựa vào các công cụ tính toán phổ thông thì sẽ không đuổi kịp với sự diễn biến của thời tiết, chờ đến lúc tính ra kết quả thì thời tiết đã thay đổi, làm mất đi ý nghĩa dự báo. Nhờ sự phát triển của kỹ thuật máy tính, chúng ta đã có được một công cụ tính toán vừa nhanh, vừa tin cậy, như thế sẽ có thể ứng dụng tất cả các phương pháp tính toán số học, dùng các phép tính cộng, trừ, nhân, chia để giải phương trình. T rong quá trình giải, ta lập các phương trình theo thứ tự, đưa số liệu các yếu tố khí tượng của các vùng quan trắc được vào máy tính, sau đó ấn lệnh máy tính sẽ đưa ra kết quả, hoàn thành một lượng lớn các tính toán phức tạp nhưng rất đáng tin cậy.
Nhưng vì các phương pháp dự báo thường vẫn tồn tại những vấn đề trong biến đổi thời tiết, vì vậy phải tiếp tục cải tiến sự quan trắc thời tiết để có được những số liệu cụ thể và đầy đủ hơn, đồng thời cần tìm ra những phương pháp để diễn đạt quy luật biến đổi thực tế của thời tiết, như vậy mới có thể làm cho máy tính đưa ra những kết quả dự báo chính xác được.
T ừ khoá: Dự báo thời tiết.