Người đầu tiên nghĩ ra mẫu tự là ai?

Từ khóa tìm kiếm: Hãy Trả Lời Em Tại Sao? – Tập 1 – Arkady Leokum

Các mẫu tự ngày nay ta dùng chỉ là những ký âm (tượng thanh) và đã được dựa trên căn bản các mẫu tự La Mã có từ hơn 2500 năm rồi. Các mẫu tự ngày nay hầu như giống y các mẫu tự La Mã có từ thế kỷ thứ ba trước Công Nguyên.

Trước khi các mẫu tự được sáng tạo, con người dùng hình ảnh để ghi lại các biến cố hay bày tỏ ý tưởng. Hình vẽ một vài con hươu treo ở bìa rừng có nghĩa là “vùng săn hươu rất tốt”. Và hình vẽ đó được coi như một tự dạng, một kiểu chữ viết hay còn gọi là chữ viết tượng hình. Các lối chữ tượng hình đã phát triển rất cao ngay từ thời những người Babylon, Ai Cập và Trung Hoa cổ. Với thời gian, các chữ tượng hình thay đổi. Hình ảnh, thay vì tượng trưng cho vật mà hình ấy vẽ ra thì chữ tượng hình đã tiến đến chỗ biểu ý tức là phô diễn cái ý có liên quan đến hình vẽ. Chẳng hạn hình vẽ một bàn chân là biểu ý “đi bộ”. Chữ viết kiểu này được gọi là biểu ý tự (idea writing).

Cái khó của chữ tượng hình là cái ý nghĩa hàm hồ của nó, nghĩa là nó có thể hiểu theo nhiều ý rất trái ngược nhau nhưng cũng không “sai”. Bởi vậy chữ tượng hình cứ phải cải thiện dài dài. Vả lại chữ tượng hình quá phức tạp và nhiều khi nó không biểu được hết cái ý, nhất là những ý trừu tượng. Do đó, từ tượng hình, chữ viết cải tiến thành tượng thanh. Chẳng hạn âm “am” có nghĩa là cánh tay (arm) thì người ta ký hiệu là “id”. Từ đó, cứ khi nào cần ghi âm “am”, người ta dùng ký hiệu “id”.

Người Babylon, người Ai Cập, người Trung Hoa chưa vượt qua được giai đoạn tượng hình để tiến tới giai đoạn tượng thanh. Thật ra người Ai Cập cổ cũng đã sáng chế ra được một thứ mẫu tự gồm 24 ký hiệu để tượng trưng cho mỗi âm. Nhưng họ chưa kịp nhận ra giá trị của sáng chế này và hoàn chỉnh nó thì nền văn minh cổ Ai Cập đã lụi tàn kéo theo sự chặn đứng quá trình hoàn thiện mẫu tự tượng thanh của Ai Cập.

Khoảng 3500 năm trước đây, những cư dân sống gần duyên hải phía đông địa Trung Hải đã có những bước tiến lớn hướng đến chỗ hình thành các mẫu tự tượng thanh ra dùng ngày nay. Họ cũng dùng những ký hiệu nhất định tượng trưng cho những âm nhất định, từ đó họ tiến tới giới hạn lần lần số lượng ký hiệu, đồng thời làm cho các ký hiệu trở nên đơn giản hơn. đó là bước khởi đầu hình thành các mẫu tự.

Người Do Thái cổ và người Phoenicien (một sắc dân cổ sống ở vùng duyên hải Bắc Phi ngày nay) đã có công lớn trong việc hoàn thiện và sử dụng mẫu tự. Người Phoenicien dân buôn bán hàng hải – đã đem mẫu tự này đến Hy Lạp. Người La Mã đã chấp nhận những mẫu tự này với vài thêm bớt, sửa đổi và truyền lại cho các dân tộc ở Tây Âu qua văn tự La tinh. Và đó cũng là mẫu tự ta dùng ngày nay.