Thang máy vận hành như thế nào?

Từ khóa tìm kiếm: Hãy Trả Lời Em Tại Sao? – Tập 5 – Arkady Leokum

Vài trăm năm trước đây chắc chẳng có ai tin rằng con người có thể ở và làm việc trong các tòa nhà cao ốc cao đến nỗi hầu như không thể đi bộ lên các tầng trên cao. Nếu không có thang máy thì chắc chắn không thể có những tòa nhà “chọc trời”.

Thang máy đã thọ được 100 tuổi rồi chớ không ít đâu. Khoảng năm 1850 tại thành phố New York đã có ba bốn tòa cao ốc sử dụng thang máy vận hành bằng sức nước. “cái lồng” hay “cái hộp” (chỗ người lên, xuống) được đặt trên đầu một “pít tông”, đầu kia của pít tông đặt trong một “xi lanh”. để nâng “cái lồng” lên, người ta bơm nước vào “xi lanh”. để xuống, chỉ cần bấm nút điện, nước trong “xi lanh” chảy vào một cái thùng. Cứ vậy, nước đó cứ bơm ra bơm vô xài hoài. Ngày nay thang máy kiểu này ít được dùng. Chẳng những nó chậm mà còn vì cái “pít tông” phải hạ xuống tận sâu dưới đất nên ít có cái nào vừa dài vừa cứng đủ để nâng cái lồng nặng lên cao, do đó, thang máy kiểu này không lên cao được. Tuy vậy, loại này vẫn được dùng trong những tòa nhà không cao lắm sau khi đã cái tiến ít nhiều, như thêm một hệ thống ròng rọc chẳng hạn.

Nhờ những thang máy chạy bằng điện người ta mới xây những tòa nhà “chọc trời”. Thang máy được kéo lên bằng dây cáp quấn quanh một “cái trống” đặt phía trên nóc tòa nhà. “Cái trống” này được một máy bằng điện làm cho xoay tròn cuốn hoặc nhả dây cáp để kéo “cái lồng” lên hoặc hạ “cái lồng” xuống. Những thang máy tân kỳ vận hành bằng hệ thống ròng rọc và vận hành trực tiếp bằng điện. Một đầu dây cáp nối vào “cái lồng”, đầu kia vào “quả tạ” sau khi dây cáp qua một hệ thống ròng rọc.

Thang máy hiện đại có nhiều thiết bị để phòng ngừa tai nạn. Một trong những thiết bị đó là “cái gối hơi” ở phía đáy “cái lồng”. Nếu chẳng may vì lý do nào đó, dây cáp bị đứt khiến “cái lồng” rớt xuống thì đã có cái “gối hơi” đỡ cho, không bị gãy. Thiết bị an toàn khác nữa là hai trái cầu bằng thép chĩa ra hai bên. Hai trái cầu này xoay tròn cho đến khi nó đụng vào cái nút hay cái cầu để giữ “cái lồng” lại. Thiết bị này giúp cho “cái lồng” ngừng lại ở mỗi tầng lầu một cách nhẹ nhàng và chính xác.